Người Việt nơi công sở Úc: Chuyện ăn uống và quan hệ xã hội
Ăn uống kiểu Việt
“Mình nhớ cách đây hai năm, vừa đi làm được mấy ngày mà trưa nào mình cũng được ‘thưởng thức’ đủ mùi thơm của món ăn Việt”, K. nói. Cô giải thích rằng do nơi mình làm có bộ phận người Việt nên trưa nào các đồng nghiệp cũng mang theo những món ăn Việt để ăn trưa. Cô còn nghe một đồng nghiệp khác kể lại rằng có người còn mang theo cả một nồi cá kho.
‘Lunch box’ (hộp đựng thức ăn trưa) là cụm từ phổ biến với dân Úc. Trẻ con đi học cũng được bố mẹ chuẩn bị bữa trưa để mang theo. Giới công sở Úc, bên cạnh thức ăn nhanh và đồ ăn nhẹ được bán ở các căn-tin ngay tại chỗ làm, rất nhiều người cũng mang theo bữa ăn trưa hàng ngày. Giờ làm việc ở Úc thường bắt đầu từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Người Úc không có thói quen ngủ trưa mà chỉ có khoảng 30 phút cho bữa trưa. Vì vậy mà ai cũng ăn trưa tại công sở chứ không có khái niệm về nhà nghỉ trưa như một số người ở Việt Nam.
Tuy nhiên, bữa ăn trưa của người Úc rất khác người Việt. Người Úc ăn bánh mì, salad là chủ yếu. Họ ăn không nhiều vào buổi trưa nhưng giữa giờ họ thường ăn thêm bánh ngọt, trái cây, uống cà phê. Trong khi đó, trong khẩu phần mang theo để ăn trưa của người Việt, khó có thể thiếu cơm.
“Tại chỗ làm việc của mình, mọi người còn ‘tích trữ’ cả nước mắm, xì dầu… không thiếu thứ chi. Có lần một anh mang theo cả khô mực, đứng cách xa cả thước mà còn ngửi thấy mùi. Lần đó sếp ‘nhắc nhở’ khéo là lần sau ai có mang theo thức ăn gì nặng mùi thì chớ có để trong microwave (lò vi ba)!”, K. kể lại.
Hoàng làm việc tại một công ty xây dựng của Úc tại Melbourne. Tuy nơi làm việc của anh không có nhiều người Việt nhưng ít nhất 2 ngày trong tuần anh cũng mang theo đồ ăn trưa kiểu Việt được vợ chuẩn bị sẵn. Hoàng nói: “Ở gần chỗ làm cũng có nhiều cửa hàng nhưng ăn đồ Tây hoài cũng ngán, quanh quẩn cũng lại bánh mì. Khẩu phần trưa bà xã chuẩn bị cho Hoàng thường là cơm với thịt gà, thịt heo, thịt bò kèm với rau, cả trái cây nữa. Hoàng cũng biết là món ăn Việt thường khá nặng mùi nên Hoàng cũng tránh mang theo những loại thức ăn như vậy, chẳng hạn như vài loại cá biển. Tuy nhiên, có những lúc vài đồng nghiệp cũng xuýt xoa khen sao đồ ăn của mình có mùi ‘hấp dẫn’ quá!”.
Tiệc tùng và ngày cuối tuần
Cô Lan, làm việc tại một công ty Úc gần 30 năm, cho biết: “Số lần mình được mời đi dự đám cưới chắc chưa đếm đủ năm ngón tay. Ở Việt Nam, nghe bạn bè kể lại cứ đến tháng 12 trở đi là ăn cưới mệt nghỉ, có khi hai đám cưới một tuần. Người ta chỉ biết mình sơ sơ thôi là mình cũng được mời tham dự đám cưới. Còn ở Úc, thường thì bạn bè thân thiết lắm người ta mới mời. Mọi người trong công sở biết thì chúc mừng vậy thôi.”
Công việc là công việc, sau khi hết công việc trở về nhà là thế giới riêng của mỗi người. Người Úc tối kỵ gọi điện thoại liên quan đến công việc khi đã hết giờ làm, đặc biệt là sau 9 giờ tối và hai ngày cuối tuần. Thời gian đó hoàn toàn dành cho gia đình và tự do cá nhân. Thông thường, mọi người liên lạc với nhau bằng số điện thoại cơ quan và di động là chủ yếu. Số điện thoại nhà được xem là chuyện riêng tư. Lan Anh nhớ lại thời gian đầu khi mới sang Úc làm việc: “Ở Việt Nam, nhiều lúc cuối tuần nghỉ mà sếp gọi điện nói chuyện công việc, có khi còn phải chạy vội lên cơ quan để giải quyết. Sang đây mình cũng xem đó là chuyện bình thường. Thời gian đầu đi làm, có lần mình gọi điện cho sếp nói chuyện công việc vào cuối tuần thì có vẻ ông ta không thích tí nào. Sau đó một người bạn mới giải thích cho mình rõ một số nét về văn hóa làm việc tại Úc.”
Tuy nhiên, nói như thế không có nghĩa là văn hóa công sở tại Úc khép kín. Mọi người thường tranh thủ giờ ăn trưa, nghỉ giải lao giữa giờ để trò chuyện với nhau. Ngoài ra, các cơ quan cũng thường tổ chức những buổi tiệc để mọi người cùng thư giãn, giao lưu với nhau và mở rộng mối quan hệ, chẳng hạn như những buổi tiệc cuối năm, chúc mừng hay chia tay một thành viên nào đó. Đa phần các buổi tiệc được tổ chức dưới hình thức BBQ (barbecue), đôi khi người tham gia có thể mang theo thức ăn và đồ uống để đóng góp vào bữa tiệc. Những chủ đề mọi người thường bàn luận xoay quanh chuyện con cái, trường học, thể thao (đặc biệt là ‘footy’ – bóng đá Úc), phim ảnh, truyền hình… Người Úc thường rất quan tâm đến những nền văn hóa khác, đặc biệt là văn hóa ẩm thực vì Úc được xem là quốc gia đa văn hóa. Họ cũng rất thích nói chuyện với những người có óc hài hước.
Thông thường, những buổi tiệc tùng như thế này là không bắt buộc nhưng tốt hơn hết là mọi người nên tham gia. “Lý do là vì người Úc rất đề cao thái độ làm việc của mình trong một nhóm hay một tập thể. Thái độ làm việc ở đây không chỉ là làm việc hiệu quả như thế nào mà điều đó còn thể hiện trong khả năng giao tiếp và hòa đồng trong những hoạt động khác. Họ mong muốn mình thật sự là một thành viên cởi mở trong nhóm chứ không phải luôn khép kín, chỉ biết hết việc là xong”, cô Lan chia sẻ kinh nghiệm.
(Nguồn Bay Vút)