Bài phát biểu của Phu Nhân Tổng Thống Obama (Tiếng Anh + Việt)
Every day, the people I meet inspire me…every day, they make me proud…every day they remind me how blessed we are to live in the greatest nation on earth.
Serving as your First Lady is an honor and a privilege…but back when we first came together four years ago, I still had some concerns about this journey we’d begun.
While I believed deeply in my husband’s vision for this country…and I was certain he would make an extraordinary President…like any mother, I was worried about what it would mean for our girls if he got that chance.
How would we keep them grounded under the glare of the national spotlight?
How would they feel being uprooted from their school, their friends, and the only home they’d ever known?
Our life before moving to Washington was filled with simple joys…Saturdays at soccer games, Sundays at grandma’s house…and a date night for Barack and me was either dinner or a movie, because as an exhausted mom, I couldn’t stay awake for both.
And the truth is, I loved the life we had built for our girls…I deeply loved the man I had built that life with…and I didn’t want that to change if he became President.
I loved Barack just the way he was.
You see, even though back then Barack was a Senator and a presidential candidate…to me, he was still the guy who’d picked me up for our dates in a car that was so rusted out, I could actually see the pavement going by through a hole in the passenger side door…he was the guy whose proudest possession was a coffee table he’d found in a dumpster, and whose only pair of decent shoes was half a size too small.
But when Barack started telling me about his family – that’s when I knew I had found a kindred spirit, someone whose values and upbringing were so much like mine.
You see, Barack and I were both raised by families who didn’t have much in the way of money or material possessions but who had given us something far more valuable – their unconditional love, their unflinching sacrifice, and the chance to go places they had never imagined for themselves.
My father was a pump operator at the city water plant, and he was diagnosed with Multiple Sclerosis when my brother and I were young.
And even as a kid, I knew there were plenty of days when he was in pain…I knew there were plenty of mornings when it was a struggle for him to simply get out of bed.
But every morning, I watched my father wake up with a smile, grab his walker, prop himself up against the bathroom sink, and slowly shave and button his uniform.
And when he returned home after a long day’s work, my brother and I would stand at the top of the stairs to our little apartment, patiently waiting to greet him…watching as he reached down to lift one leg, and then the other, to slowly climb his way into our arms.
But despite these challenges, my dad hardly ever missed a day of work…he and my mom were determined to give me and my brother the kind of education they could only dream of.
And when my brother and I finally made it to college, nearly all of our tuition came from student loans and grants.
But my dad still had to pay a tiny portion of that tuition himself.
And every semester, he was determined to pay that bill right on time, even taking out loans when he fell short.
He was so proud to be sending his kids to college…and he made sure we never missed a registration deadline because his check was late.
You see, for my dad, that’s what it meant to be a man.
Like so many of us, that was the measure of his success in life – being able to earn a decent living that allowed him to support his family.
And as I got to know Barack, I realized that even though he’d grown up all the way across the country, he’d been brought up just like me.
Barack was raised by a single mother who struggled to pay the bills, and by grandparents who stepped in when she needed help.
Barack’s grandmother started out as a secretary at a community bank…and she moved quickly up the ranks…but like so many women, she hit a glass ceiling.
And for years, men no more qualified than she was – men she had actually trained – were promoted up the ladder ahead of her, earning more and more money while Barack’s family continued to scrape by.
But day after day, she kept on waking up at dawn to catch the bus…arriving at work before anyone else…giving her best without complaint or regret.
And she would often tell Barack, “So long as you kids do well, Bar, that’s all that really matters.”
Like so many American families, our families weren’t asking for much.
They didn’t begrudge anyone else’s success or care that others had much more than they did…in fact, they admired it.
They simply believed in that fundamental American promise that, even if you don’t start out with much, if you work hard and do what you’re supposed to do, then you should be able to build a decent life for yourself and an even better life for your kids and grandkids.
That’s how they raised us…that’s what we learned from their example.
We learned about dignity and decency – that how hard you work matters more than how much you make…that helping others means more than just getting ahead yourself.
We learned about honesty and integrity – that the truth matters…that you don’t take shortcuts or play by your own set of rules…and success doesn’t count unless you earn it fair and square.
We learned about gratitude and humility – that so many people had a hand in our success, from the teachers who inspired us to the janitors who kept our school clean…and we were taught to value everyone’s contribution and treat everyone with respect.
Those are the values Barack and I – and so many of you – are trying to pass on to our own children.
That’s who we are.
And standing before you four years ago, I knew that I didn’t want any of that to change if Barack became President.
Well, today, after so many struggles and triumphs and moments that have tested my husband in ways I never could have imagined, I have seen firsthand that being president doesn’t change who you are – it reveals who you are.
You see, I’ve gotten to see up close and personal what being president really looks like.
And I’ve seen how the issues that come across a President’s desk are always the hard ones – the problems where no amount of data or numbers will get you to the right answer…the judgment calls where the stakes are so high, and there is no margin for error.
And as President, you can get all kinds of advice from all kinds of people.
But at the end of the day, when it comes time to make that decision, as President, all you have to guide you are your values, and your vision, and the life experiences that make you who you are.
So when it comes to rebuilding our economy, Barack is thinking about folks like my dad and like his grandmother.
He’s thinking about the pride that comes from a hard day’s work.
That’s why he signed the Lilly Ledbetter Fair Pay Act to help women get equal pay for equal work.
That’s why he cut taxes for working families and small businesses and fought to get the auto industry back on its feet.
That’s how he brought our economy from the brink of collapse to creating jobs again – jobs you can raise a family on, good jobs right here in the United States of America.
When it comes to the health of our families, Barack refused to listen to all those folks who told him to leave health reform for another day, another president.
He didn’t care whether it was the easy thing to do politically – that’s not how he was raised – he cared that it was the right thing to do.
He did it because he believes that here in America, our grandparents should be able to afford their medicine…our kids should be able to see a doctor when they’re sick…and no one in this country should ever go broke because of an accident or illness.
And he believes that women are more than capable of making our own choices about our bodies and our health care…that’s what my husband stands for.
When it comes to giving our kids the education they deserve, Barack knows that like me and like so many of you, he never could’ve attended college without financial aid.
And believe it or not, when we were first married, our combined monthly student loan bills were actually higher than our mortgage.
We were so young, so in love, and so in debt.
That’s why Barack has fought so hard to increase student aid and keep interest rates down, because he wants every young person to fulfill their promise and be able to attend college without a mountain of debt.
So in the end, for Barack, these issues aren’t political – they’re personal.
Because Barack knows what it means when a family struggles.
He knows what it means to want something more for your kids and grandkids.
Barack knows the American Dream because he’s lived it…and he wants everyone in this country to have that same opportunity, no matter who we are, or where we’re from, or what we look like, or who we love.
And he believes that when you’ve worked hard, and done well, and walked through that doorway of opportunity…you do not slam it shut behind you…you reach back, and you give other folks the same chances that helped you succeed.
So when people ask me whether being in the White House has changed my husband, I can honestly say that when it comes to his character, and his convictions, and his heart, Barack Obama is still the same man I fell in love with all those years ago.
He’s the same man who started his career by turning down high paying jobs and instead working in struggling neighborhoods where a steel plant had shut down, fighting to rebuild those communities and get folks back to work…because for Barack, success isn’t about how much money you make, it’s about the difference you make in people’s lives.
He’s the same man who, when our girls were first born, would anxiously check their cribs every few minutes to ensure they were still breathing, proudly showing them off to everyone we knew.
That’s the man who sits down with me and our girls for dinner nearly every night, patiently answering their questions about issues in the news, and strategizing about middle school friendships.
That’s the man I see in those quiet moments late at night, hunched over his desk, poring over the letters people have sent him.
The letter from the father struggling to pay his bills…from the woman dying of cancer whose insurance company won’t cover her care…from the young person with so much promise but so few opportunities.
I see the concern in his eyes…and I hear the determination in his voice as he tells me, “You won’t believe what these folks are going through, Michelle…it’s not right. We’ve got to keep working to fix this. We’ve got so much more to do.”
I see how those stories – our collection of struggles and hopes and dreams – I see how that’s what drives Barack Obama every single day.
And I didn’t think it was possible, but today, I love my husband even more than I did four years ago…even more than I did 23 years ago, when we first met.
I love that he’s never forgotten how he started.
I love that we can trust Barack to do what he says he’s going to do, even when it’s hard – especially when it’s hard.
I love that for Barack, there is no such thing as “us” and “them” – he doesn’t care whether you’re a Democrat, a Republican, or none of the above…he knows that we all love our country…and he’s always ready to listen to good ideas…he’s always looking for the very best in everyone he meets.
And I love that even in the toughest moments, when we’re all sweating it – when we’re worried that the bill won’t pass, and it seems like all is lost – Barack never lets himself get distracted by the chatter and the noise.
Just like his grandmother, he just keeps getting up and moving forward…with patience and wisdom, and courage and grace.
And he reminds me that we are playing a long game here…and that change is hard, and change is slow, and it never happens all at once.
But eventually we get there, we always do.
We get there because of folks like my Dad…folks like Barack’s grandmother…men and women who said to themselves, “I may not have a chance to fulfill my dreams, but maybe my children will…maybe my grandchildren will.”
So many of us stand here tonight because of their sacrifice, and longing, and steadfast love…because time and again, they swallowed their fears and doubts and did what was hard.
So today, when the challenges we face start to seem overwhelming – or even impossible – let us never forget that doing the impossible is the history of this nation…it’s who we are as Americans…it’s how this country was built.
And if our parents and grandparents could toil and struggle for us…if they could raise beams of steel to the sky, send a man to the moon, and connect the world with the touch of a button…then surely we can keep on sacrificing and building for our own kids and grandkids.
And if so many brave men and women could wear our country’s uniform and sacrifice their lives for our most fundamental rights…then surely we can do our part as citizens of this great democracy to exercise those rights…surely, we can get to the polls and make our voices heard on Election Day.
If farmers and blacksmiths could win independence from an empire…if immigrants could leave behind everything they knew for a better life on our shores…if women could be dragged to jail for seeking the vote…if a generation could defeat a depression, and define greatness for all time…if a young preacher could lift us to the mountaintop with his righteous dream…and if proud Americans can be who they are and boldly stand at the altar with who they love…then surely, surely we can give everyone in this country a fair chance at that great American Dream.
Because in the end, more than anything else, that is the story of this country – the story of unwavering hope grounded in unyielding struggle.
That is what has made my story, and Barack’s story, and so many other American stories possible.
And I say all of this tonight not just as First Lady…and not just as a wife.
You see, at the end of the day, my most important title is still “mom-in-chief.”
My daughters are still the heart of my heart and the center of my world.
But today, I have none of those worries from four years ago about whether Barack and I were doing what’s best for our girls.
Because today, I know from experience that if I truly want to leave a better world for my daughters, and all our sons and daughters…if we want to give all our children a foundation for their dreams and opportunities worthy of their promise…if we want to give them that sense of limitless possibility – that belief that here in America, there is always something better out there if you’re willing to work for it…then we must work like never before…and we must once again come together and stand together for the man we can trust to keep moving this great country forward…my husband, our President, President Barack Obama.
Thank you, God bless you, and God bless America.
Bản tiếng Việt:
Bản tiếng Việt của bài phát biểu của bà Michelle Obama
Cảm ơn bà Elaine rất nhiều. (Nói với các quân nhân: ND) Chúng tôi rất biết ơn sự phục vụ và hy sinh của gia đình quý vị và chúng tôi luôn luôn muốn quý vị trở lại [phục vụ].
Trong vài năm qua, với tư cách là đệ nhất phu nhân, tôi có được đặc ân rất lớn là đi khắp đất nước này. Và tất cả những nơi tôi đã đi qua, những người mà tôi đã gặp, và những câu chuyện mà tôi đã nghe, tôi đã thấy được những điều tốt đẹp nhất về tinh thần nước Mỹ.
Tôi đã thấy nó (tức tinh thần nước Mỹ: ND) trong lòng tốt đáng kinh ngạc và sự ấm áp mà mọi người đã cho tôi và gia đình tôi, đặc biệt là hai cô con gái của chúng tôi thấy.
Tôi đã nhìn thấy nó bên trong các giáo viên ở một học khu gần như phá sản, những người đã thề sẽ tiếp tục giảng dạy mà không nhận lương.
Tôi đã nhìn thấy nó trong những người, những người trở thành anh hùng vào thời điểm thông báo, bước vào con đường nguy hiểm để cứu những người khác, bay khắp đất nước để dập tắt một đám cháy, lái xe hàng giờ đồng hồ để cứu một thị trấn bị ngập lụt.
Và tôi đã nhìn thấy nó bên trong những thanh niên và phụ nữ trong bộ đồng phục và các gia đình quân nhân đáng tự hào của chúng ta … [Tôi đã nhìn thấy nó] trong những chiến binh đã bị thương, những người nói với tôi rằng, chẳng những họ sẽ đi được trở lại, mà họ còn chạy, và họ sẽ chạy marathon … [Tôi đã nhìn thấy nó bên] trong người thanh niên mù do một quả bom ở Afghanistan, người này đã nói, đại ý là: “Tôi sẵn sàng từ bỏ đôi mắt của tôi dù 100 lần, để có dịp thực hiện những gì mà tôi đã làm và những gì tôi vẫn có thể làm“.
Mỗi ngày, những người tôi gặp đã truyền cảm hứng cho tôi … mỗi ngày, họ làm cho tôi tự hào … mỗi ngày họ nhắc nhở tôi rằng, chúng ta đã may mắn như thế nào khi được sống ở một đất nước vĩ đại nhất trên trái đất này.
Được phục vụ mọi người với tư cách là đệ nhất phu nhân là niềm vinh dự và là một đặc ân … nhưng hãy trở lại thời gian cách đây bốn năm, khi lần đầu tiên chúng ta đến với nhau, lúc đó tôi vẫn còn có một số lo ngại về cuộc hành trình này khi chúng tôi bắt đầu.
Trong khi tôi tin tưởng sâu sắc về viễn kiến của chồng tôi đối với đất nước này … và tôi chắc chắn rằng ông ấy sẽ làm một tổng thống tuyệt vời… nhưng cũng như bất kỳ người mẹ nào, tôi đã lo lắng, nó sẽ ảnh hưởng thế nào đối với con gái của chúng tôi nếu ông ấy có được cơ hội [làm tổng thống].
Làm sao chúng tôi có thể giữ cho chúng khiêm tốn khi bị cả nước chú ý? Chúng sẽ cảm thấy như thế nào khi bị loại ra khỏi trường học, khỏi bạn bè của chúng, và ngôi nhà duy nhất mà chúng đã từng sống?
Cuộc sống của chúng tôi trước khi dọn tới Washington đã đầy ắp những niềm vui đơn giản … thứ bảy [hàng tuần, chúng tôi] có mặt tại các trận đấu bóng đá (con gái của họ chơi bóng đá: ND), Chủ Nhật thì đến nhà bà [ngoại] … và vào đêm hẹn hò (người Mỹ, dù đã là vợ chồng, nhưng họ vẫn có những đêm đi chơi riêng như khi còn hẹn hò: ND), Barack và tôi hoặc là đi ăn tối, hoặc xem một bộ phim, vì là một người mẹ kiệt sức, tôi không thể thức với hai chúng nó.
Và thật tình là, tôi yêu cuộc sống mà chúng tôi đã xây dựng cho hai con gái của chúng tôi … Tôi yêu người đàn ông mà tôi đã xây dựng cuộc đời đó vô cùng… và tôi không muốn thay đổi nếu ông ấy trở thành tổng thống.
Tôi yêu Barack vì cách [sống của] anh ấy.
Các bạn xem, ngay cả lúc đó Barack đã là một thượng nghị sĩ và là một ứng viên tổng thống… nhưng với tôi, anh ấy vẫn là anh chàng đến đón tôi trong những ngày chúng tôi hẹn hò, trên chiếc xe bị rỉ sét, thật tình là tôi có thể nhìn thấy vỉa hè xuyên qua cái lỗ từ cánh cửa phía ghế dành cho khách khi ngồi trong xe (chỗ ngồi phía trên, bên phải của chiếc xe. Ý nói xe của ông Obama quá cũ, bị lủng lỗ, có thể nhìn xuyên ra ngoài: ND). Anh ấy là anh chàng tự hào nhất khi được sở hữu một cái bàn uống cà phê mà anh tìm thấy ở một thùng đựng rác, và là người chỉ có một đôi giày coi được, nhưng đôi giày đó lại nhỏ hơn chân của anh ấy tới nửa số.
Nhưng khi Barack bắt đầu kể cho tôi nghe về gia đình của anh ấy, đó là khi tôi biết rằng mình đã tìm thấy một tâm hồn đồng cảm, một người có các chuẩn mực và sự dạy dỗ rất giống như tôi.
Các bạn thấy đấy, Barack và tôi, cả hai đã được lớn lên từ những gia đình không có nhiều tiền bạc hay của cải vật chất, nhưng gia đình đã cho chúng tôi một cái gì đó có giá trị hơn nhiều, đó là tình yêu thương vô điều kiện của gia đình, sự hy sinh không do dự của họ và [cho chúng tôi] cơ hội để đi tới những nơi mà gia đình chúng tôi chưa bao giờ tưởng tượng cho chính bản thân họ.
Ba tôi là một người điều khiển máy bơm tại một nhà máy cung cấp nước của thành phố, và ông ấy được chẩn đoán bị bịnh đa xơ cứng (multiple sclerosis) khi tôi và anh tôi còn nhỏ.
Và ngay cả khi còn là một đứa trẻ, tôi biết có rất nhiều ngày ba tôi đau đớn … Tôi biết có rất nhiều buổi sáng ông ấy phải vật lộn chỉ đơn giản là ra khỏi giường.
Nhưng mỗi buổi sáng, tôi thấy ba tôi thức dậy với một nụ cười, lấy khung tập đi của ông, tự chống đỡ để đứng lên cạnh bên bồn rửa của phòng tắm, và từ từ cạo râu và gài nút áo đồng phục của ông.
Và khi ông trở về nhà sau một ngày dài làm việc, anh tôi và tôi đứng ở các bậc thang trên cùng của căn hộ chung cư nhỏ của chúng tôi, kiên nhẫn chờ đợi để chào ông … nhìn ông cố đặt một chân xuống, và sau đó là chân kia, để từ từ bò lên, vào vòng tay của chúng tôi.
Nhưng bất chấp những trở ngại này, ba tôi hầu như không nghỉ một ngày làm việc nào… Ba và mẹ của tôi đã quyết định để cho tôi và anh tôi có được loại giáo dục mà họ chỉ có thể mơ ước.
Và khi anh trai tôi và tôi cuối cùng đã vào đại học, hầu như tất cả học phí của chúng tôi đến từ các khoản vay và các khoản trợ cấp cho sinh viên. Nhưng cha tôi vẫn phải trả một phần nhỏ trong số tiền học phí đó. Và mỗi học kỳ, ông đã quyết định trả hóa đơn đó đúng hạn, thậm chí ông ấy còn vay tiền khi ông cảm thấy thiếu hụt.
Ông rất tự hào vì những đứa con của mình vào đại học … và ông ấy bảo đảm rằng chúng tôi không bao giờ bỏ lỡ thời gian ghi danh học lần nào do ông ấy trả tiền trễ.
Các bạn thấy đấy, với cha tôi, là một người đàn ông nghĩa là như thế.
Giống như rất nhiều người trong chúng ta, đó là thước đo về sự thành công của ông trong cuộc sống – có khả năng kiếm sống ở mức tạm được để ông có thể nuôi gia đình.
Và khi tôi biết Barack, tôi nhận ra rằng mặc dù anh ấy lớn lên ở khắp nơi trên đất nước này, nhưng anh ấy đã được nuôi dưỡng cũng giống như tôi.
Barack đã được nuôi dạy bởi một người mẹ độc thân, người mẹ đã phải vật lộn để kiếm tiền trả các hóa đơn, và bởi ông bà [ngoại] giúp khi mẹ của anh cần sự giúp đỡ.
Bà ngoại của Barack bắt đầu với công việc thư ký ở một ngân hàng cộng đồng … và bà đã được thăng tiến nhanh chóng… nhưng cũng giống như rất nhiều phụ nữ, bà đã gặp trở ngại trong việc thăng tiến.
Và trong nhiều năm, không còn người đàn ông nào có được tiêu chuẩn hơn bà – những người đàn ông mà bà đã thực sự huấn luyện – đã được thăng tiến ở các chức vụ cao hơn bà, kiếm được nhiều tiền hơn trong khi gia đình của Barack tiếp tục vật lộn để tồn tại.
Nhưng ngày qua ngày, bà vẫn tiếp tục dậy vào lúc bình minh để bắt kịp chuyến xe buýt … đến nơi làm việc trước bất kỳ người nào, đã cố làm tốt nhất công việc của bà mà không hề than phiền hay tiếc nuối.
Và bà thường nói với Barack: “Miễn là anh, và mấy đứa nhỏ (ý nói những đứa cháu khác của bà: ND) làm tốt, Barack, đó là tất cả những gì thực sự quan trọng [đối với tôi]“.
Cũng giống như nhiều gia đình người Mỹ, gia đình của chúng tôi không đòi hỏi nhiều.
Họ không cảm thấy ghen tị với sự thành công của bất cứ người nào, hoặc sự quan tâm mà những người khác có được nhiều hơn họ có… thật vậy, họ rất tôn trọng điều đó (sự thành công của người khác: ND).
Đơn giản là họ chỉ nhìn vào triển vọng căn bản của nước Mỹ, ngay cả khi các bạn không có nhiều thứ để bắt đầu [cho cuộc đời], nếu các bạn làm việc chăm chỉ và làm những gì các bạn phải làm, thì các bạn có thể xây dựng được một cuộc sống tốt đẹp cho chính mình và thậm chí một cuộc sống tốt hơn cho con cháu của các bạn.
Đó là cách mà họ đã nuôi dạy chúng tôi … đó là những gì chúng tôi đã học được từ tấm gương của họ.
Chúng tôi đã học được về nhân phẩm và đạo đức, rằng bạn làm việc siêng năng như thế nào thì quan trọng hơn là bạn kiếm được bao nhiêu tiền… rằng giúp đỡ người khác có ý nghĩa hơn chỉ giúp chính mình thăng tiến.
Chúng tôi đã học được về lòng trung thực và tính chính trực, rằng sự thật mới là quan trọng… rằng bạn đừng đi đường tắt hoặc chơi bằng cách thiết lập các quy tắc của riêng mình … và sự thành công sẽ không được tính, trừ khi bạn có được từ sự công bằng và lương thiện.
Chúng tôi đã học về lòng biết ơn và sự khiêm nhường mà rất nhiều người đã đóng góp vào sự thành công của chúng tôi, từ những người giáo viên đã truyền cảm hứng cho chúng tôi, cho tới những người lao công giữ trường học của chúng ta được sạch sẽ … và chúng tôi đã được dạy phải biết quý trọng công sức đóng góp của tất cả mọi người và đối xử với mọi người bằng sự tôn kính.
Đó là những giá trị mà Barack và tôi – và rất nhiều người trong các bạn – đang cố gắng truyền lại cho con cái của chúng ta.
Chúng ta là như thế.
Và bốn năm trước, tôi đã đứng trước mặt các bạn, tôi biết rằng tôi không muốn bất kỳ giá trị nào kể trên thay đổi, nếu Barack trở thành tổng thống.
Và hôm nay, sau rất nhiều cố gắng và những thành tựu, và những khoảnh khắc đã thử nghiệm chồng tôi qua những cách mà tôi không bao giờ có thể tưởng tượng được, tôi đã tận mắt thấy rằng làm tổng thống sẽ không thay đổi con người bạn – mà nó tiết lộ [cho mọi người thấy] bạn là người như thế nào.
Các bạn thấy đấy, tôi đã có dịp nhìn rất gần và riêng tư, rằng làm tổng thống thực sự như thế nào.
Và tôi đã nhìn thấy những vấn đề đi qua bàn làm việc của tổng thống, luôn là những vấn đề khó khăn – những vấn đề mà không có số lượng dữ liệu hoặc các con số để giúp các bạn có được câu trả lời đúng … Tư duy suy đoán được dùng trong các tình huống rủi ro cao, và không có sự phân biệt rõ ràng cho các sai lầm.
Và khi làm tổng thống, bạn có thể nhận được tất cả lời khuyên các loại, từ tất cả mọi người.
Nhưng vào cuối ngày, khi đến lúc đưa ra quyết định, là Tổng thống, tất cả mọi điều mà bạn có để hướng dẫn bạn, chính là giá trị của bạn, tầm nhìn của bạn, và những kinh nghiệm sống đã giúp cho bạn là người như thế nào.
Cho nên khi phải xây dựng lại nền kinh tế của chúng ta, Barack nghĩ về những người như ba tôi và những người như bà ngoại của anh ấy.
Anh ấy suy nghĩ về niềm tự hào đến từ một ngày làm việc cực nhọc.
Đó là lý do vì sao anh ấy đã ký Dự luật Lilly Ledbetter Fair Pay Act, để giúp phụ nữ được trả lương bằng [như đàn ông] cho cùng công việc như nhau.
Đó là lý do vì sao anh ấy đã cắt giảm thuế cho các gia đình công nhân và các doanh nghiệp nhỏ và đã chiến đấu để đưa ngành công nghiệp xe hơi trở lại.
Đó là cách mà anh ấy đưa nền kinh tế của chúng ta từ bờ vực sụp đổ để tạo công ăn việc làm trở lại – có công việc làm, bạn có thể nuôi một gia đình, những công việc tốt ngay tại đây, ở Mỹ.
Khi nói về sức khỏe của gia đình chúng tôi, Barack đã từ chối không nghe tất cả những người đã nói với anh ấy, rằng để chuyện cải cách y tế làm sau này, cho một tổng thống khác.
Anh ấy không quan tâm cho dù đó là điều dễ làm về mặt chính trị – đó không phải là cách mà anh ấy được nuôi dạy – anh ấy quan tâm bởi vì đó là điều phải làm.
Anh ấy đã làm điều đó bởi vì anh tin rằng ở Mỹ, ông bà của chúng tôi cần có đủ khả năng chi trả cho chi phí thuốc men của họ … con cái của chúng tôi cần được đi khám bác sĩ khi chúng bị bệnh … và không ai trên đất nước này phải bị phá sản vì bị một tai nạn hay bệnh tật.
Và anh ấy tin rằng phụ nữ có nhiều khả năng hơn trong việc lựa chọn [những gì liên quan đến] cơ thể của chúng ta và việc chăm sóc sức khỏe của chúng ta … đó là những gì mà chồng tôi ủng hộ.
Khi nói đến chuyện cho con cái chúng tôi được hưởng một nền giáo dục mà chúng xứng đáng được hưởng, Barack biết rằng, cũng giống như tôi và như rất nhiều người trong các bạn, anh ấy không bao giờ có khả năng học đại học nếu không có sự hỗ trợ tài chính.
Và tin tôi hay không, khi chúng tôi mới kết hôn, hóa đơn hàng tháng phải trả cho khoản tiền vay khi học đại học của hai chúng tôi gọp lại, thực sự cao hơn so với tiền nhà (mortgage) của chúng tôi hàng tháng.
Chúng tôi đã còn rất trẻ, còn đang yêu, và còn đang mắc nợ.
Đó là lý do vì sao Barack đã tranh đấu rất nhiều để gia tăng tiền trợ giúp sinh viên và giữ mức lãi suất thấp, bởi vì anh ấy muốn tất cả mọi thanh niên đều có thể thực hiện lời hứa của mình và có thể đi học đại học mà không phải mang một đống nợ nần.
Cho nên cuối cùng là, với Barack, những vấn đề này không phải là chính trị, mà là vấn đề cá nhân.
Bởi vì Barack hiểu, khi một gia đình phải vật lộn [với cuộc sống], có nghĩa là gì.
Anh ấy hiểu, muốn có thêm điều gì đó cho con cháu của các bạn, có nghĩa là gì.
Barack hiểu giấc mơ Mỹ bởi vì anh ấy đã sống với nó … và anh ấy muốn tất cả mọi người trên đất nước này phải có cơ hội như nhau, bất kể chúng ta là ai, bất kể chúng ta đến từ đâu, hay diện mạo của chúng ta như thế nào, hay những người chúng ta yêu thương là ai.
Và anh ấy tin rằng khi các bạn đã làm việc chăm chỉ, và các bạn đã hoàn thành tốt, và đi qua cánh cửa cơ hội … các bạn không bị nó đóng lại sau lưng… các bạn trở lại, và cho người khác cùng cơ hội đã giúp các bạn thành công.
Cho nên khi mọi người hỏi tôi, liệu sống trong Nhà Trắng có làm cho chồng tôi thay đổi hay không, tôi có thể thành thật mà nói rằng, khi nói đến cá tính của anh ấy, niềm tin của anh ấy, và trái tim của anh ấy, Barack Obama vẫn là người đàn ông mà tôi đã yêu thương với tất cả những năm tháng [mà chúng tôi] đã trải qua.
Anh ấy chính là người đàn ông đã bắt đầu sự nghiệp của mình bằng cách từ chối công việc được trả lương cao, và thay vào đó, anh ấy làm việc ở những khu vực lân cận đã phải vật lộn, nơi mà một nhà máy sản xuất thép phải đóng cửa, chiến đấu để xây dựng lại những cộng đồng và đưa mọi người trở lại làm việc … bởi vì đối với Barack, sự thành công không phải ở chỗ bạn kiếm được bao nhiêu tiền, mà là bạn đã thay đổi cuộc sống của người dân như thế nào.
Anh ấy chính là người đàn ông mà khi hai đứa con gái của chúng tôi mới được sinh ra, anh đã lo lắng, cứ mỗi vài phút là kiểm tra giường cũi của chúng, để bảo đảm rằng chúng vẫn còn thở, tự hào khoe chúng với tất cả mọi người mà chúng tôi biết.
Đó là người đàn ông đã ngồi xuống ăn tối với tôi và hai con gái của chúng tôi gần như mỗi đêm, kiên nhẫn trả lời các câu hỏi của chúng về các vấn đề trong các bản tin, và đề ra kế hoạch về tình bạn [cho các con] ở cấp II.
Đó là người đàn ông tôi nhìn thấy trong những khoảnh khắc yên tĩnh vào đêm khuya, gập người trên bàn làm việc của mình, nghiền ngẫm những bức thư mà người dân đã gửi cho anh.
Bức thư của một người cha đã phải vật lộn để trả các hóa đơn của mình … [bức thư] của người phụ nữ chết vì bị ung thư mà công ty bảo hiểm sẽ không trả chi phí chăm sóc cho cô ấy … [bức thư] từ một người trẻ tuổi có rất nhiều triển vọng nhưng có rất ít cơ hội.
Tôi thấy nỗi lo lắng trong mắt anh … và tôi nghe sự quả quyết trong giọng nói của anh khi anh nói với tôi rằng: “Em sẽ không tin được những điều mà những người dân này đang trải qua, Michelle … đó là điều không đúng. Chúng ta phải tiếp tục làm việc để sửa chữa lỗi này. Chúng ta có quá nhiều điều phải làm“.
Tôi hiểu những câu chuyện đó như thế nào – thu thập của chúng tôi về những cố gắng, những hy vọng và những ước mơ – tôi thấy những câu chuyện đó đã thúc bách Barack Obama mỗi ngày như thế nào.
Và tôi đã không nghĩ rằng có thể làm được, nhưng hôm nay, tôi yêu chồng tôi thậm chí nhiều hơn tôi đã yêu ông ấy cách đây bốn năm … thậm chí nhiều hơn tôi đã yêu ông 23 năm trước, khi chúng tôi gặp nhau lần đầu tiên.
Tôi yêu vì anh ấy không bao giờ quên anh ấy đã bắt đầu [cuộc sống] như thế nào.
Tôi yêu vì chúng ta có thể tin tưởng Barack làm những gì mà anh ấy nói anh ấy sẽ làm, ngay cả khi việc đó khó khăn – đặc biệt là khi nó rất khó.
Tôi yêu vì Barack không có những điều như “chúng ta” và “họ” – anh ấy không quan tâm cho dù bạn thuộc Đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa, hay chẳng thuộc đảng nào cả … Anh ấy biết rằng tất cả chúng ta đều yêu đất nước của chúng ta … và anh ấy luôn sẵn sàng lắng nghe những ý kiến hay … Anh ấy luôn tìm kiếm những điều tốt nhất trong tất cả mọi người mà anh ấy gặp.
Và tôi yêu vì, ngay cả trong những giây phút khó khăn nhất, khi tất cả chúng ta toát mồ hôi – khi chúng ta lo lắng về dự luật sẽ không được thông qua, và có vẻ như tất cả đều mất – Barack không bao giờ cho phép mình bị phân tâm bởi tiếng trò chuyện và tiếng ồn ào.
Cũng giống như bà ngoại của anh, anh chỉ đứng dậy và đi về phía trước … với sự kiên nhẫn và trí tuệ, lòng can đảm và biết ơn.
Và anh nhắc tôi nhớ rằng chúng ta đang chơi một trò chơi lâu dài ở đây … và sự thay đổi thì rất khó khăn, và sự thay đổi diễn ra chậm, và thay đổi không bao giờ xảy ra cùng một lúc.
Nhưng cuối cùng thì chúng ta cũng đi tới đó, chúng ta luôn luôn tới đó.
Chúng ta tới đó được bởi vì những người như ba tôi … những người như bà ngoại của Barack … những người đàn ông và phụ nữ đã nói với chính họ rằng: “Có thể tôi không có cơ hội để thực hiện ước mơ của tôi, nhưng có lẽ các con tôi sẽ có… có lẽ cháu của tôi sẽ có”.
Cho nên nhiều người trong chúng ta đứng đây đêm nay vì sự hy sinh của họ, và niềm khát khao, và tình yêu vững chắc … bởi vì thời gian và một lần nữa, họ nuốt nỗi sợ hãi và nghi ngờ và đã thực hiện những điều khó khăn.
Vì vậy hôm nay, khi những thách thức mà chúng ta phải đối mặt bắt đầu có vẻ áp đảo, hoặc thậm chí không thể vượt qua, chúng ta không bao giờ quên rằng, làm những điều không thể thực hiện được là lịch sử của đất nước này … đó là, chúng ta là những người Mỹ như thế … và đó là cách mà đất nước này đã được xây dựng như thế.
Và nếu cha mẹ và ông bà của chúng ta có thể vất vả và vật lộn [với cuộc sống] cho chúng ta … nếu họ có thể nâng những tấm dầm thép lên bầu trời, gửi một người đàn ông tới mặt trăng, và kết nối thế giới bằng việc chạm vào một cái nút … thì chắc chắn chúng ta có thể tiếp tục hy sinh và xây dựng cho con cháu của chúng ta.
Và nếu có rất nhiều người đàn ông và phụ nữ dũng cảm có thể mặc đồng phục của đất nước và hy sinh cuộc sống của họ cho các quyền cơ bản nhất của chúng ta … thì chắc chắn chúng ta có thể làm phần việc của chúng ta, là những công dân của nền dân chủ tuyệt vời này để thực hiện các quyền đó… chắc chắn, chúng ta có thể đi bầu và làm cho tiếng nói của chúng ta được nghe vào ngày bầu cử.
Nếu những người nông dân và những người thợ rèn có thể giành độc lập từ một đế chế … nếu những người nhập cư có thể bỏ lại sau lưng tất cả mọi thứ họ biết để có được một cuộc sống tốt đẹp hơn trên bờ biển của chúng ta … nếu phụ nữ có thể bị lôi vào tù do theo đuổi việc bầu cử … nếu một thế hệ có thể đánh bại một cuộc khủng hoảng, và xác định sự vĩ đại qua mọi thời đại … nếu một mục sư trẻ có thể đưa chúng ta đến đỉnh núi với ước mơ chân chính của ông … và nếu những người Mỹ tự hào vì họ có thể là chính họ và mạnh dạn đứng tại bàn thờ với những người mà họ yêu thích .. thì chắc chắn, chắc chắn chúng ta có thể cho tất cả mọi người trên đất nước này một cơ hội công bằng về giấc mơ vĩ đại đó của Mỹ.
Bởi vì cuối cùng thì, hơn tất cả mọi thứ, đó là câu chuyện của đất nước này – câu chuyện về niềm hy vọng vững chắc, làm nền tảng cho cuộc đấu tranh kiên cường.
Đó là những điều đã làm nên câu chuyện của tôi, và câu chuyện của Barack, và có thể là rất nhiều câu chuyện khác của người Mỹ.
Và tôi nói tất cả chuyện trong đêm nay không phải với tư cách là đệ nhất phu nhân … và cũng không phải với tư cách của một người vợ.
Các bạn thấy đó, vào cuối ngày, chức vụ quan trọng nhất của tôi vẫn là “Thủ-Lĩnh-Mẹ” (mom-in-chief).
Hai con gái của tôi vẫn là trung tâm của trái tim tôi và là tâm điểm trong thế giới của tôi.
Nhưng hôm nay, tôi không có những mối lo lắng như đã có hồi bốn năm trước về việc liệu Barack và tôi có đang làm những điều tốt nhất cho hai con gái của chúng tôi hay không.
Bởi vì hôm nay, tôi biết từ kinh nghiệm rằng, nếu tôi thực sự muốn rời bỏ để có một thế giới tốt đẹp hơn cho con gái của tôi, và cho tất cả những đứa con trai và con gái của chúng ta … nếu chúng ta muốn cho tất cả các trẻ em của chúng ta một nền tảng cho ước mơ của chúng và những cơ hội xứng đáng với triển vọng của chúng… nếu chúng ta muốn cho chúng cảm giác về khả năng không giới hạn – niềm tin đó thì ở đây, tại nước Mỹ, luôn luôn có một điều gì đó tốt hơn ở ngoài kia nếu các bạn sẵn sàng làm việc để có được điều đó … thì chúng ta phải làm việc [cật lực] hơn bao giờ hết … và một lần nữa chúng ta lại phải đến với nhau và đứng cùng nhau để ủng hộ người đàn ông mà chúng ta có thể tin tưởng để đưa đất nước vĩ đại này tiến lên phía trước … chồng tôi, Tổng thống của chúng ta, Tổng thống Barack Obama.
Cảm ơn các bạn, Đức Chúa Trời sẽ ban phước lành cho các bạn và cho nước Mỹ.
Người dịch: Dương Lệ Chi
